ในแต่ละวันมีคนไข้หลายคนเอาภาพเอ็กซเรย์เข้ามาถามคุณหมอที่คลินิกกระดูกและข้อของเราว่าในเอ็กซเรย์เห็นข้อเข่าเสื่อมมากแล้วจำเป็นต้องผ่าตัดหรือไม่ วันนี้หมอวราห์ หมอกระดูกประจำคลินิกกระดูกและข้อหมอวราห์ หาดใหญ่ สงขลา จะมาตอบคำถามนี้ให้ทุกคนฟังกันค่ะ
“เนื่องจากภาวะข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่เกิดจากความเสื่อมจากปัจจัยหลายอย่าง โดยการรักษามีหลายวิธีตั้งแต่การกินยา การฉีดยา การปรับการใช้งาน การบริหารข้อเข่า และการผ่าตัด ซึ่งข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดของโรคข้อเข่าเสื่อม คือ ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยการไม่ผ่าตัดอย่างเต็มที่แล้วยังคงมีข้อจำกัดในการใช้ชีวิตประจำวันเนื่องจากอาการปวดข้อเข่ามาก ซึ่งผู้ป่วยกลุ่มนี้มักจะมีข้อเข่าที่เสื่อมมากแล้ว ซึ่งมักจะสัมพันธ์กับภาพเอ็กซเรย์เห็นว่าข้อเข่ามีการเสื่อมมาก
อย่างไรก็ตามคนไข้ข้อเข่าเสื่อมที่มีภาพเอ็กซเรย์แสดงว่าข้อเข่าเสื่อมมากแล้วอาจไม่ได้มีอาการปวดมาก หรือมีการจำกัดการใช้ชีวิตประจำวันมากตามไปด้วยเสมอไป
อ่านแล้วงงไม๊ครับ หมอจะสรุปให้อีกครั้งง่าย ๆ ว่า …. คนไข้โรคข้อเข่าเสื่อมที่จะเข้ารับการผ่าตัดมักมีภาพเอ็กซเรย์เห็นว่าข้อเข่ามีการเสื่อมมาก แต่คนไข้ที่มีภาพเอ็กซเรย์เห็นว่าข้อเข่ามีการเสื่อมมากอาจไม่จำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัดเสมอไป
ดังนั้นการที่จะพิจารณาว่าจะทำการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมหรือไม่ หมอจะประเมินผู้ป่วยว่ามีความจำเป็นมากน้อยเพียงใดจากหลายปัจจัย ได้แก่ อาการปวด ความต้องการด้านการใช้งานของข้อเข่า อายุผู้ป่วย สุขภาพและโรคประจำตัวของผู้ป่วย ดังนั้นภาพเอ็กซเรย์ที่เห็นว่ามีข้อเข่าเสื่อมมากเพียงอย่างเดียวจึงบอกไม่ได้ว่าผู้ป่วยจำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัดหรือไม่ เพราะมีคนไข้หลายคนที่ภาพเอ็กซเรย์ว่าเห็นว่าเสื่อมมากแล้วก็ยังสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุขจากการรักษาด้วยการไม่ผ่าตัด
ดังนั้นหลักการรักษาของหมอจะแนะนำให้รักษาด้วยการไม่ผ่าตัดอย่างเต็มที่ก่อน หากการรักษาเบื้องต้นอย่างเต็มที่ยังไม่ตรงกับความคาดหวังของคนไข้ ก็จะมาปรับแผนการรักษา โดยเลือกการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเป็นทางเลือกสุดท้ายครับ”
รองศาสตราจารย์ นายแพทย์วราห์ ยืนยงวิวัฒน์